Onzichtbare inkt van Patrick Modiano bespreekt de impact die iemands (niet-)bestaan kan hebben op een ander en de sporen die dat achterlaat in zijn of haar leven.
Locatie: Onzichtbare inkt speelt zich af in Parijs en Rome.
Mijn recensie is van de Engelse vertaling: Invisible Ink.
Onzichtbare inkt synopsis
Parijs in de jaren zestig. Jean Eyben, net twintig, werkt op proef bij een detectivebureau en krijgt de opdracht een jonge vrouw op te sporen. Haar dossier bevat voornamelijk witte plekken: er is maar weinig over haar bekend, en het is zelfs niet zeker of de naam die hij heeft doorgekregen, Noëlle Lefebvre, haar werkelijke naam is. Het verbaast dan ook niemand dat het hem niet lukt haar te vinden.
Veel later, als hij al jaren schrijver is, herinnert de man zich zijn speurtocht van weleer en gaat hij opnieuw op zoek naar de vrouw, een queeste die hem via de parken, cafés en bioscopen van Parijs naar Rome voert. De kleur die in zijn herinnering terugkeert: blauw. Het vervagende blauw van de hemel op een zomerse dag met hoge sluierbewolking. Het verblekende blauw van de dossiermap waarin haar gegevens werden bewaard. Wie is zij, de vrouw die hij zoekt?
Recensie
Jean Eyben onderzoekt de verdwijning van Noëlle Lefebvre. Terwijl hij haar bewegingen schaduwt, zoekt hij iemand die haar bestaan kan bevestigen. Hij begint het gevoel te krijgen dat hij haar kent: hoe meer je iets herhaalt, hoe echter het voelt. Alsof je leugen niet helemaal onwaar is en je verklaring deel uit gaat maken van je verleden. Bijna alsof je iemand kunt ontbieden door over die persoon te praten.
Onzichtbare inkt gaat in de eerste plaats over de sporen die een mens achterlaat in de wereld en de impact die zijn (niet-)bestaan kan hebben op het leven van een ander. Het verhaal is niet chronologisch; het boek leest als de mijmeringen van een oude kroniekschrijver die terugkijkt op zijn leven. Hij verbindt losse draden in de hoop zijn herinneringen aan het verleden compleet te maken en daarmee zijn leven(swerk) te voltooien, wat uiteindelijk leidt tot een beter begrip van zichzelf.
Hij maakt goed gebruik van passieve kennis, in de overtuiging dat elke herinnering op het juiste moment naar boven komt drijven. Een dorst naar kennis zal je later in je leven ten goede komen, zelfs als je iets leert zonder op dat moment een bepaald doel voor ogen te hebben. Hetzelfde geldt wanneer je delen van het verleden, die je liever zou vergeten, uitwist. “It comforted me to think that even if you sometimes have memory gaps, all the details of your life are written somewhere in invisible ink.”
De verteller, Jean Eyben, is zelfverzekerd en volhardend. Je leert hem kennen, maar hij zal altijd een verre kennis blijven. Patrick Modiano’s schrijfstijl is aangenaam en het verhaal leest snel. Voor wie geïnteresseerd is in Onzichtbare inkt: hou er rekening mee dat dit een rustig voortkabbelend verhaal is zonder enige opwinding of spanning. Het gaat slechts om jou en Jean Eyben die beide in stilte nadenken over het bestaan, de waarheid en het vinden van antwoorden. Onzichtbare inkt is niet zozeer een boek dat ik zou aanraden, maar het heeft een aantal interessante secties die je aan het denken zetten.
Vragen voor reflectie
De hoofdpersoon citerend:
- “How can we ever disentangle the true from the false, given all the conflicting traces a person leaves behind?”
- “And do we know any more about ourselves, judging by my own lies and omissions, or my involuntary lapses?”
- “I wonder – must I really find an answer? […]Wouldn’t it be better to leave empty lots around you, into which you can escape?”
- Hoe voelt het voor jou als ik je dorst naar kennis herdefinieer als het gevoel dat je achterloopt: dat het eindresultaat al bekend is, maar dat je nog wat in te halen hebt?
- Waarvoor leef je als je alle antwoorden hebt?
Vertaald uit het Frans door Maarten Elzinga.
Geïnteresseerd?
Bekijk Onzichtbare inkt via Bol.com.