Niemand zoals hij van Lucia van den Brink gaat over gemiste kansen, familie en de onzichtbare aanwezigheid van zij die het niet gehaald hebben.
Niemand zoals hij synopsis
Niemand zoals hij, de debuutroman van Lucia van den Brink, is een ontroerend verhaal over de reis van een eenzame kleindochter op zoek naar haar opa, vol karate en origami.
Renke heeft haar opa Pieter al een tijd niet gezien als ze opeens pakketjes van hem ontvangt, met post-its, kraanvogels van origami en dagboekfragmenten. Pieter is naar Japan vertrokken nadat hij te horen kreeg dat hij lijdt aan de ongeneeslijke spierziekte als. Waar Renke alle tijd van de wereld heeft, weet hij dat zijn dagen geteld zijn. Hij probeert er het beste van te maken en wil karatetraining volgen bij zijn vriend Yamada. Doordat hij langzaamaan afscheid moet nemen, krijgt de schaduwzijde van zijn persoonlijkheid soms de overhand. Op die momenten schrijft hij in zijn dagboek.
Als Renke haar baan verliest, reist ze haar opa achterna in een ultieme poging hem echt te leren kennen. In Nederland was ze voortdurend bezig haar leven te delen op haar blog en via social media, maar tijdens haar reis komt ze erachter dat niet alles te delen valt. Hoe graag ze dat ook zou willen.
Recensie
“Na een breuk ontstaat er ruimte. Dat is de plek voor het goud. Als je het een kans geeft maakt het je mooier dan je ooit ben geweest.” Deze woorden van opa Pieter op Renke’s tiende verjaardag staan symbool voor het thema van dit verhaal. Na een breuk is alles niet meteen over. Er kan een nieuw moois ontstaan; iets waar je van te voren niet aan had gedacht. Zonder die breuk is er geen potentie. Net zoals spieren sterker worden… tenzij je ALS hebt.
Niemand zoals hij van debutant Lucia van den Brink (genomineerd voor de Hebban Debuutprijs 2020) gaat over gemiste kansen, familie en de onzichtbare aanwezigheid van zij die het niet gehaald hebben. Maar boven alles gaat het over Renke’s zoektocht naar zichzelf. Gaandeweg komt ze erachter wat ze echt wil en groeit ze als persoon.
Het boek streeft naar symboliek – een ontroerend familieverhaal – maar het schiet tekort in de uitvoering. De levenslessen die Renke leert komen gekunsteld over (te abrupt) en wanneer ze een bepaalde actie start weet je al welke zinnen (clou) aan het einde van het hoofdstuk of de actie gaan komen. Ik mis de meeslependheid en de subtiliteit. De gebruikte metaforen maken het verhaal eerder zwakker dan sterker.
Hier en daar ontbreekt het aan logica. Wat ik maar niet kan loslaten is de vraag waarom Renke bij het ontvangen van het dagboek niet meteen de laatste bladzijde bekijkt. Ook raakt Renke onderweg naar opa regelmatig afgeleid terwijl je zou denken dat ze vanwege de ALS diagnose van haar opa enige tijdsdruk zou voelen (ook als 25-jarige wier leven op zijn kop staat). Als de bejaarde Greet het voor elkaar krijgt om Yamada op te sporen, waarom probeert Renke het niet eens? Later vraagt ze zich dit wel af, maar dat praat het voor mij niet goed. Zelfs als je het zou verklaren als vluchtgedrag, dan klinkt het voor mij nog als excuus om het verhaal op een bepaalde manier op te kunnen bouwen. Ook de introductie van Hotaru en de onmiddellijke, totale bonding tussen Hotaru en Renke vind ik niet realistisch.
Vanaf het begin van het boek hoop je dat opa en Renke dichter tot elkaar komen, maar dat lukt ze niet. Opa schrijft het dagboek voor Renke, maar spreekt juist aan het einde van zijn dagboek – wat de uitgelezen kans is voor emotie en ontroering – over haar in de derde persoon alsof ze een verre buitenstaander is. Qua character building is Niemand zoals hij wel sterk. Renke en opa zijn hele echte personen met hun twijfels en momenten van zwakte, die ondanks alles duidelijk genieten van hun overwinningen. Greet en Yamada zie ik ook zo voor me. Yamada vind ik een prachtig karakter. Alle scènes met hem heb ik met plezier gelezen. De Japanse setting wordt goed weergegeven en daaruit blijkt de Japanologie achtergrond van auteur Lucia van den Brink.
Niemand zoals hij raakte me niet helaas; voor mij is dit geen ontroerend familieverhaal. Ik had ook meer verwacht van het verhaal van opa, maar in plaats daarvan ging het vooral over Renke’s zoektocht naar zingeving, terwijl juist haar opa’s ervaringen en inzichten mijn interesse wekten toen ik de achterflap las. Voor opa voldeed zijn reis naar Japan zowel wel als niet aan zijn verwachtingen; het balans daartussen vond ik sterk weergegeven en dat is ook wat mij het meest bij zal blijven aan dit boek.
Geïnteresseerd?
Bekijk Niemand zoals hij op Bol.com (gratis voor Kobo Plus abonnees).
