De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren door Haruki Murakami is een boek over groei en over een persoon die kleur krijgt wanneer hij zijn verleden onder ogen ziet.
De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren Synopsis
In De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren van Haruki Murakami is Tsukuru Tazaki opeens helemaal alleen. Zijn jeugdvrienden, die zijn achtergebleven in zijn geboortestad toen hij in Tokyo ging studeren, willen hem van de ene op de andere dag niet meer kennen. En hij heeft geen idee waarom.
Verlangen – naar vriendschap, liefde, een verloren jeugd: het is ondertussen een klassiek thema in het universum van Haruki Murakami, nu weer voortreffelijk verbeeld in zijn melancholieke, kleurloze hoofdpersoon.
Boek recensie
Het verhaal speelt zich af in Japan (Tokyo en Nagoya) en Finland. Je leest over een fysieke reis om een verborgen verleden te ontdekken, maar meer nog dan dat over een persoonlijke reis. Een van groei en een tweede coming of age.
Na het verlies van zijn vrienden, verliest Tsukuru de wil om te leven. Hij overleeft het, maar nauwelijks, en zijn lichaam vertoont nog steeds de tekenen van een bijna hongersnood. Hij kan de gedachte niet loslaten dat hij misschien echt stierf toen zijn vier vrienden hem afwezen. Dat de jongeman die hij was niet meer bestaat en alleen het omhulsel er nog is.
Jaloezie is wat hem weer de wil geeft om te leven. Een jaloezie die “niet een plaats was waar hij door iemand anders naar binnen werd gedwongen, maar een gevangenis waarin de gevangene vrijwillig binnenkomt, de deur op slot doet en de sleutel weggooit” (eigen vertaling uit EN). Met zijn eigen hart als de gevangenis, zo hard als een stenen muur. Een plek die hij de essentie van jaloezie noemt.
Hij ervaart groei, maar wordt nog steeds achtervolgd door wat er in het verleden is gebeurd. Zijn nieuwe vriendin wijst hem daar op en helpt hem om terug te keren naar zijn verleden en uit te zoeken wat er meer dan zestien jaar geleden is gebeurd. “Je kunt herinneringen verbergen, maar je kunt de geschiedenis niet uitwissen.” (eigen vertaling uit EN)
Lazar Berman’s uitvoering van Years of Pilgrimage loopt als rode draad door het boek heen. Een passage uit deze opname is de katalysator om de herinneringen aan zijn vrienden weer naar boven te brengen.
De hoofdpersoon, Tsukuru Tazaki, groeit op in Nagoya. Zijn vrienden hebben allemaal namen met kleuren erin, en hij is de enige zonder een kleurrijke naam, waardoor hij zich buitengesloten voelt. Hier komt de “kleurloze Tsukuru Tazaki” in de titel vandaan. Zijn vriendengroep noemt zichzelf de ‘cirkel’. Als Tsukuru Nagoya verlaat om in Tokyo te studeren, is hij de eerste die buiten de cirkel stapt en zonder hem valt de cirkel langzaam uit elkaar.
Tsukuru ervaart vreemde (seksuele) dromen waarin het meisje Shiro (uit zijn vriendenkring) en Haida (een nieuwe vriend die ook een kleurrijke naam heeft) opduiken. Hij weet niet zeker of wat hij droomt echt gebeurd is of niet. Wanneer mensen zijn leven blijven verlaten, denkt hij dat het zijn lot is om altijd alleen te zijn. En totdat hij in het reine komt met wat er in het verleden is gebeurd, zal dat waarschijnlijk zo zijn.
Op een gegeven moment vertelt Haida aan Tsukuru een buitengewoon verhaal over iets wat zijn vader in Oita (op het eiland Kyushu) heeft meegemaakt. Een verhaal over leven en dood en wat in het leven de moeite waard is om voor te leven. “Je zou moeten kunnen omgaan met wat het leven je oplegt. Je moet de draad van de logica gebruiken, zo goed als je kunt, om alles wat de moeite waard is om voor te leven vakkundig aan jezelf te verbinden.” (eigen vertaling uit EN)
Als Tsukuru uiteindelijk naar Nagoya reist en later naar een huis aan een meer in Finland, begint hij te begrijpen wat er in het verleden is gebeurd. Hij krijgt zijn zestien verloren jaren en de toekomst die hij had kunnen hebben niet terug, maar nu heeft hij een nieuwe kans voor de toekomst. Hoewel het boek een open einde heeft, heb ik het idee dat hij iets zal vinden dat het waard is om voor te leven.
De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren is een boek van groei, over een persoon die sterker wordt en zijn verleden onder ogen ziet. Eerst reist Tsukuru alleen, maar later sluiten anderen zich aan bij zijn pelgrimstocht. Het is leuk om zijn reis te volgen vanaf het eerste begin tot aan zijn nieuwe begin. Tsukuru is geen perfect mens en dat zal hij ook nooit zijn, maar het is inspirerend om te zien hoe hij de eerste stap zet en van inactiviteit tot actie overgaat om iets van zijn leven te maken. In zekere zin geeft zijn pelgrimstocht hem kleur.
Vertaald uit het Japans door Jacques Westerhoven.
Vragen voor reflectie
Mijn eerste boek van Haruki Murakami. Gelukkig doet hij zijn faam eer aan, want ik vond het een zeer inspirerend boek. Voor mij ging het minder om de surrealistische delen van de roman maar meer om de vragen:
- Hoe geef je je leven kleur?
- Welke acties kun je zelf ondernemen en waar heb je de hulp of nabijheid van anderen nodig?
Iets om over na te denken na afloop van het boek.
Geïnteresseerd?
