- Advertisement -
Gedachten over leeservaringen. Wie speelt de hoofdrol in een boek: jij, de auteur, of de hoofdpersoon?
We kennen het allemaal: de anticipatie voor de release van een boek waar je lang naar uit hebt gekeken. Dit gevoel komt het meest voor wanneer je een vervolg verwacht van je favoriete serie. Maar voor wie een bepaalde auteur volgt of enthousiast alle vertaalde werken uit een bepaald deel van de wereld leest, gebeurt dit net zo vaak.
Zodra je de naam van de auteur, de cover, en/of de beschrijving ziet, wil je het boek hebben. Direct. Je kijkt ernaar uit om het boek te lezen en verheugt je op de leuke ervaring. Tijdens het lezen ervaar je een andere manier van leven en word je een ander persoon – of meerdere. Hun ellende wordt de jouwe, net als hun succes. Wanneer je het boek dichtslaat na het lezen van de laatste bladzijde, verlaat je de wereld van het boek en stap je terug in je eigen leven of duik je meteen in een nieuw boek. Soms blijven de gedachten die tijdens het lezen bij je opkwamen nog lang hangen, wat je daarna ook doet.
Sinds kort denk ik veel meer na over elk boek dat ik lees. Nadat ik de synopsis heb gelezen, formuleer ik mijn mening over de thema’s en onderwerpen die daarin genoemd worden. Tijdens het lezen van het boek verrijk ik vervolgens mijn opvattingen met wat ik leer, en schrijf ik de zinnen en gedachten op die indruk op me maken; gedachten die me tot nadenken aanzetten. Vaak leidt dit tot absurde ideeën.
Op dat moment begint het boek in mijn gedachten aan een tweede leven. Zodra ik de onderwerpen voor reflectie met elkaar verbind, ontstaat er een nieuw verhaal waarin de motieven van de hoofdpersonen van het oorspronkelijke boek overkoepelende leidmotieven worden. De hoofdpersonen worden in wezen filosofen, want – zoals je wel gemerkt zult hebben – zijn de meeste hoofdpersonen enorm wijs. Via hen proberen de auteurs hun ervaringen en levenslessen met ons te delen.
Nadat ik het boek dichtgeslagen heb, vraag ik me af wat de auteur wil dat ik doe. Op welke ervaring uit het echte leven moet ik mijn nieuwe kennis toepassen? Als de auteur een bekwaam schrijver is, zal mijn onderbewustzijn moeiteloos de overtuigingen van de hoofdpersoon in mijn dagelijks leven opnemen. Maar wacht, had ik niet al een mening voordat ik het boek las?
Met een beter begrip van het onderwerp, en rekening houdend met de verborgen boodschap van de auteur, kies ik mijn visie voor de toekomst. Ik ben benieuwd of de hoofdpersonen in het volgende boek handelen naar de ideeën van de schrijver van het vorige boek. Ik laat het aan hen over om van elkaar te leren, terwijl ik dit sociale experiment van een afstand gadesla. Het effect zal niet onmiddellijk zijn – soms duurt het tientallen jaren – maar na verloop van tijd verschijnen nieuwe auteurs ten tonele die de vorige boeken hebben gelezen. Zij zullen de wereld nog betere verhalen willen leveren. Verhalen die net als de eerdere hoofdpersonen persoonlijke groei hebben doorgemaakt.
En via deze verhalen leer ik zonder veel inspanning. Hoewel, als ik nog eens terugkijk naar de mening die ik opschreef voor ik aan deze reis begon, krijg ik een vermoeden dat ik misschien wel het stereotype ben van een dystopische lezer voor welk genre ik ook maar lees. Die hoofdpersonen zullen nooit in staat zijn de toekomst waarin ik leef te bereiken.
